دکتر محمد قنبری، رئیس گروه بهداشت محیط مرکز بهداشت آذربایجان شرقی  در تشریح وضعیت مصرف دخانیات در دنیا، گفت: بیش از یک چهارم جمعیت جهان یعنی ۲۵ درصد مردم دنیا درگیر دخانیات هستند و سالانه حدود ۴.۵ الی ۵ و حتی تا ۷ میلیون نفر بر اثر مواجهه با دخانیات و یا استعمال آن فوت می‌کنند که حدود یک میلیون نفر از آن تنها در اثر مواجهه دود سیگار و قلیان بوده است.
وی افزود: بیش از ۸۰ درصد آمار مرگ ناشی از دخانیات در کشورهایی با درآمد پایین و متوسط به ثبت رسیده و تحقیقات نشان می‌دهد که با افزایش درآمدهای یک کشور، موارد مصرف دخانیات نیز کاهش می‌یابد.
وی ادامه داد: با افزایش مصرف دخانیات در کشورهای کم درآمد، خانواده‌ها را بعد اقتصادی در مضیقه قرار گرفته و در تامین نیاز اولیه خود شامل غذا، مسکن، پوشاک و حتی آموزش با مشکل مواجه می‌شوند.
قنبری با اشاره به فراگیر شدن و سرگرمی شدن مصرف قلیان در ایران، خاطرنشان کرد: دیدگاه اشتباهی در خصوص کم خطر بودن و جایگزین بودن قلیان به جای سیگار در نزد عموم وجود دارد در حالی که تنباکوی قلیان با اسانس‌های مختلف و معطر دارای سموم بالا، نیکوتین بیشتر و تولید مونوکسید کربن بیشتر نسبت به سیگار است.
وی با بیان این‌که هر وعده قلیان معادل نیکوتین ۷۰ نخ سیگار است، اظهار کرد: دود تولید شده قلیان تهدید‌آمیز تر از سیگار است چرا که مصرف قلیان عموما به صورت دورهمی و مشترکی انجام می‌گیرد. دود قلیان به سرعت وارد گردش خون شده و در عرض ۱۰ الی ۱۵ ثانیه بر سیستم دستگاه مرکزی تاثیر می‌گذارد.
وی با اشاره به تهدیداتی که مصرف دخانیات بر محیط زیست دارد، گفت: خوشبختانه کشور ما جزو کشورهای دارای زمین‌های کشاورزی زیرکشت توتون و تنباکوی آنچنانی نیست اما پرورش این گیاهان مخدر در سطح دنیا باعث تولید بیش از ۲ میلیون تن زباله در جهان می‌شود.
رئیس گروه بهداشت محیط مرکز بهداشت آذربایجان شرقی با اشاره به معضلات زیست محیطی ناشی از دفع ته سیگارها (فیلتر سیگار)، گفت: تولید کاغذ دور فیلتر، پاکت، باکس و کارتن‌های سیگار، مستلزم قطع درختان زیادی است.
دکتر جبرئیل شعربافی، مدیر گروه بیماری‌های غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز در تشریح آخرین نتایج مطالعات استپس سال 1400 کشور که بر روی جامعه بالای 18 سال انجام گرفته است، اظهار کرد: تاکنون سیگار کشیده ۱۹.۴ درصد از جمعیت جامعه، کشیدن سیگار را تجربه کرده که سهم مردان در این خصوص ۳۴ درصد بوده است
وی با بیان این‌که مصرف سیگار در روستاهای کشور اندکی بیشتر از شهرها است، ادامه داد: آذربایجان شرقی در رتبه 16 مصرف مواد دخانی در کشور قرار دارد که کمتر از میانگین کشوری است.
وی با بیان این‌که اکنون ۹.۳ درصد از افراد بالای 18 سال جامعه سیگار می‌کشند، گفت: مصرف سیگار مردان و زنان اندکی کاهش یافته اما میزان مصرف دخانیات در بین زنان روند افزایشی را نشان می‌دهد.
شعربافی با بیان این‌که آذربایجان شرقی رتبه سوم کشوری در مصرف سیگار دارد، گفت: ۴.۵ درصد از افراد بالای ۱۸ سال کشور قلیان می‌کشند. ۵.۶ درصد مردان و ۳.۶ درصد زنان کشور از قلیان مصرف می‌کنند.
وی با بیان این‌که مصرف قلیان در روستا و شهرهای کشور تفاوت چندانی ندارد، خاطرنشان کرد: غالبا استان‌های شمالی مصرف کننده سیگار و استان‌های جنوبی مصرف کننده قلیان هستند.
وی با اشاره به افزایش مصرف سیگار  قلیان با افزایش سن، گفت: افراد سیگاری معمولا وقتی به سن ۵۴ الی ۶۰ می‌رسند با بروز بیماری‌هایی چون سرطان و دیابت به اجبار و یا آگاهانه متوجه مضرات سیگار شده و آن را ترک می‌کند اما افراد قلیانی معمولا پس از ۴۰ سالگی مصرف قلیان را کاهش می‌دهند.
مدیر گروه بیماری‌های غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی تبریز با بیان این‌که زنان بیشتر از مردان در معرض دود دخانیات قرار دارند، افزود: بیماری‌هایی چون قلبی عروقی، سکته قلبی مغزی، افزایش رسوب چربی در دیواره لوله‌ها، دیابت، ناراحتی دستگاه گوارشی، بیماری‌های ریوی، ناراحتی‌های دهان و دندان و حنجره، سیستم ادراری و کلیوی، سیستم اسکلتی و پوکی استخوان و ... از جمله بیماری‌های شایع در دوران مصرف دخانیات هستند.
وی خاطرنشان کرد: سالانه هفت میلیون نفر در کشور در اثر بیماری‌های قلبی عروقی فوت می‌کنند که پیش بینی می‌شود این رقم هشت سال بعد به ۲۵ میلیون مرگ برسد.
وی با اشاره به تدوین سند بیماری‌های غیرواگیر در دنیا و ایران، اظهار کرد: بر اساس این سند باید مصرف دخانیات تا سال ۱۴۰۴ تا ۳۰ درصد کاهش یابد کا متاسفانه طی پنج سال اخیر ما توانستیم فقط یک درصد از مصرف دخانیات در کشور را کاهش دهیم.
در ادامه صادقی فر رییس اداره همکاریهای بین بخشی و مسئول سازمان های مردم نهاد فعال در حوزه بهداشت و درمان دانشگاه در بیاناتی بیان کردند که انسان سالم محور توسعه پایدار است و کشوری می تواند توسعه پیدا کند که در تمامی شاخص های توسعه از جمله شاخص سلامت سرآمد باشد و امروزه دخانیات از عوامل مهم تهدبد سلامت انسان و محیط زیست می باشد و در این راستا اطلاع رسانی نقش مهمی در جامعه ایفا می کند و برای پیشبرد این اهداف بایستی از ظرفیت بالای سازمان های مردم نهاد در حوزه سلامت استفاده کنیم تا بتوانیم سطح سواد سلامت مردم را بالا ببریم.
صادقی فر افزود در استان ما نزدیک به 500 تشکل و موسسه و انجمن با موضوعات مختلف در حال فعالیت هستند که از این تعداد 70 انجمن از نزدیک در کنار دانشگاه در حوزه سلامت در قسمت های مختلف در سطح جامعه در حال فعالیت هستند و با برنامه ریزی های صورت گرفته تلاش می کنیم که تعداد سمن های بیشتری برای حوزه سلامت در سطح استان جذب کنیم.
در ادامه آقای امامی مدیر عامل انجمن نیکوکاری تبریز وآقای ستاری نماینده انجمن کنگره 60 گزارشی مختصر از فعالیت خود در حوزه سلامت و همچنین مبارزه با دخانیات ارائه نمودند

در پایان برنامه با اهدای لوح سپاس از انجمن خیریه نیکوکاری امیرالمومنین ممقان در خصوص فعالیت در برنامه شهرو روستای بدون دخانیات تقدیر و تشکر بعمل آمد، در ادامه برنامه به تعدادی از افراد حاضر در همایش و کارشناسان بهداشت محیط که در برنامه شهر و روستای بدون دخانیات فعالیت چشم گیری داشتند، جوائزی اهداء گردید.